Việt Nam nổi tiếng có nhiều vườn quốc gia đẹp và đa dạng về hệ sinh thái, cảnh quan động thực vật. Các vườn quốc gia ở nước ta nằm trải dài từ Bắc và Nam, từ vùng cao tới biển đảo. Trong số đó, không thể không kể đến Vườn quốc gia Cát Tiên nằm trên địa bàn Đồng Nam, Lâm Đồng và Bình Phước. Với diện tích gần 72.000 ha, VQG có hệ thống sinh thái rừng nhiệt đới thường xanh phong phú và đa dạng, là nơi sinh sống của nhiều loài động thực vật quý hiếm. Với những ai đam mê khám phá thiên nhiên, đặc biệt là các gia đình có trẻ nhỏ thì Vườn quốc gia Cát Tiên cũng là một điểm đến hấp dẫn, thích hợp cho những chuyến đi vào cuối tuần.
Tận dụng lợi thế thiên nhiên, VQG đã xây dựng các lịch trình tham quan với nhiều lựa chọn cho du khách. Như tuyến tham quan Cây rừng nhiệt đới được nhiều người lựa chọn nhất khi tới Cát Tiên. Hành trình kéo dài tới 16km, đi qua các cây đại thụ, thế nhưng, du khách có thể lựa chọn những tuyến điểm sao cho phù hợp với sức khỏe cũng như thời gian của mình. Có thể là chọn các quãng 3km, 5km, 8km, 11km.
Hay các tour tham quan các điểm gần trụ sở Vườn như Bảo tàng thiên nhiên, Trung tâm cứu hộ Động vật hoang dã, Khu nghiên cứu Nấm, khám phá Bàu Sấu. Và một hành trình đang nhận được sự quan tâm lớn của du khách thời gian gần đây là tour Xem thú đêm hoang dã.
1001 cảm xúc đan xen ở tour đêm xem thú hoang dã
Theo ông Nguyễn Đình Quốc Việt – Phó Giám đốc Trung tâm Giáo dục Môi trường và Dịch vụ VQG Cát Tiên: “Tour xem thú hoang dã về đêm này mặc dù đã được Vườn quốc gia Cát Tiên đưa vào khai thác từ nhiều năm trước nhưng chưa được biết tới phổ biến bởi chưa có nhiều thông tin. Tuy nhiên, trong những tháng vừa qua, tour này luôn trong tình trạng kín chỗ vào những ngày nghỉ lễ, cuối tuần. Thậm chí có gia đình phải đặt chỗ trước cả tháng”.
Cần lưu ý là thú hoang dã ở đây là thú đang sinh sống trong tự nhiên chứ không phải các loài được đem từ nơi khác đến và nuôi nhốt trong một khu vực nhất định. Hoạt động thường được tổ chức mỗi đêm, từ 18h30, với tổng quãng đường cả đi và về là 12km, thời gian di chuyển khoảng 1 tiếng. Trên chiếc xe mui trần, hướng dẫn viên sẽ đưa du khách đi qua những trảng cỏ bạt ngàn, sinh cảnh lý tưởng của các loài thú móng vuốt.
Do đặc thù là rừng nhiệt đới nhiều dây leo bụi rậm làm khuất tầm nhìn nên việc thú xuất hiện trong rừng chỉ có thể dễ dàng nhìn thấy tại các đồng cỏ có chiều cao dưới 1 mét. Trong tour này, khách sẽ được nhìn thấy các loài thú như: nai, heo rừng, nhím, thỏ, chồn, sóc… và nếu may mắn, khách có thể gặp được bò tót.
Và cũng vì là ban đêm nên các hoạt động của các loài thú săn mồi trong điều kiện tự nhiên hoang dã thế này là thứ mà không phải lúc nào chúng ta cũng có thể dễ dàng được nhìn thấy. Nên với du khách, đây sẽ là một trong những trải nghiệm mang tới vô vàn cảm xúc khi chứng kiến các cảnh tượng chỉ nghĩ được thấy trên các bộ phim tài liệu về thế giới hoang dã của nước ngoài.
Để đảm bảo việc tác động có hại đến thú: Du khách nên giữ yên lặng trong suốt hành trình tham quan, không sử dụng đèn flash khi tiếp cận gần với thú vì ánh đèn sẽ gây sợ hãi cho các con thú. Không ném các đồ vật về phía chúng.
Giá vé tham khảo:
Người lớn/khách: 150.000đ (xe từ 4 khách trở lên), 200.000đ (3 khách), 300.000đ (2 khách), 500.000đ (1 khách); Trẻ em: 50% giá vé người lớn.
Bên cạnh giá trị bảo tồn, quan tâm nhiều hơn đến trải nghiệm của du khách
Cát Tiên là trong số ít Vườn quốc gia đang sở hữu 3 danh hiệu quan trọng: Khu Dự trữ sinh quyển thế giới (2001), Khu Ramsar quốc tế (2005) và Khu Di tích quốc gia đặc biệt (2012). Đó là minh chứng cụ thể cho những giá trị của đa dạng sinh học và những nỗ lực bảo tồn. Và để có được những thành quả này, không phải chỉ là nỗ lực của riêng các nhà quản lý, các nhà khoa học mà còn có sự chung tay của cộng đồng.
Ông Nguyễn Đình Quốc Việt cho hay: “Chúng tôi quan tâm đến việc giới thiệu cho công chúng biết nhiều hơn về giá trị của kho báu đó. Trong thời gian qua, chúng tôi đã sử dụng các công cụ truyền thông thông qua các kênh báo chí, các kênh mạng xã hội… để mong muốn nhiều người được tiếp cận và hiểu hơn về Vườn quốc gia Cát Tiên. Quan điểm của chúng tôi mong muốn Cát Tiên được nhiều người biết đến giá trị của nó để từ đó nhận thức được trách nhiệm bảo tồn của chính mình chứ không phải đó chỉ là nhiệm vụ của các nhà chức trách, của kiểm lâm. Có như vậy thì công việc bảo tồn mới đảm bảo tính bền vững bằng cách khai thác, sử dụng tài nguyên hợp lý”.
Sau dịch covid-19, trong nhận thức của du khách đã có bước biến chuyển đáng kể về giá trị của thiên nhiên đối với con người. Do vậy, các điểm đến du lịch sinh thái đã có số lượng khách tăng đáng kể. Điều này góp phần cho các nhà quản lý bảo tồn có thêm nguồn lực tài chính. Đồng thời, cộng đồng địa phương cũng được hưởng lợi thông qua phát triển các dịch vụ bổ trợ (lưu trú, ăn uống, giải trí…).
Tuy nhiên, mặt trái của hoạt động du lịch đối với môi trường là nạn rác thải, tiếng ồn và các hành vi xâm hại khác như: khắc lên cây, bẻ hoa, lấy các sản phẩm từ rừng… Để hạn chế những xâm hại này, Vườn quốc gia Cát Tiên đưa ra các quy định về việc rác thải, tiếng ồn cho từng khu vực và thời gian phù hợp bên cạnh việc giám sát, kiểm tra nhắc nhở thường xuyên thông qua đội ngũ hướng dẫn và các kênh truyền thông.
“Việc du lịch sinh thái cũng đồng nghĩa với du lịch trách nhiệm. Trách nhiệm với thiên nhiên và trách nhiệm với con người. Chúng tôi mong muốn các anh chị khi đến với Cát Tiên hãy tôn trọng những di sản mà chúng ta đang được hưởng thụ để có thái độ ứng xử phù hợp trên tinh thần tôn trọng thiên nhiên và cùng chung sống hài hòa với thiên nhiên. Thiên nhiên không cần con người nhưng con người cần có thiên nhiên”, ông Việt nói thêm.
(Ảnh: Vườn quốc gia Cát Tiên)
